อุทยานแห่งชาติฟยอร์ดแลนด์ ความงาม (Fiordland National Park) ตั้งอยู่ทางตอนใต้สุดของเกาะใต้ ประเทศนิวซีแลนด์ เป็นหนึ่งในอุทยานแห่งชาติที่ใหญ่ที่สุดและงดงามที่สุดในโลก พื้นที่กว่า 12,600 ตารางกิโลเมตร เต็มไปด้วยภูมิประเทศที่ขรุขระ ฟยอร์ดลึกที่เกิดจากธารน้ำแข็ง ภูเขาสูงตระหง่าน น้ำตกนับไม่ถ้วน และป่าเขียวขจีที่ยังคงความสมบูรณ์แทบไม่เปลี่ยนแปลง ฟยอร์ดแลนด์ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็น มรดกโลกของยูเนสโก ในฐานะส่วนหนึ่งของเขต Te Wahipounamu ร่วมกับอุทยานแห่งชาติอีกสามแห่ง เนื่องจากมีคุณค่าทางธรรมชาติและระบบนิเวศที่โดดเด่น
บทความนี้จะพาผู้อ่านดื่มด่ำกับความมหัศจรรย์ของฟยอร์ดแลนด์ ตั้งแต่ภูมิทัศน์ สัตว์ป่า กิจกรรมการท่องเที่ยว จนถึงความสำคัญเชิงอนุรักษ์
ภูมิประเทศและความโดดเด่นทางธรรมชาติ
สิ่งที่ทำให้อุทยานแห่งนี้แตกต่างจากที่อื่นคือภูมิประเทศที่เกิดจากการกัดเซาะของธารน้ำแข็งเมื่อหลายล้านปีก่อน ทิ้งร่องรอยเป็น ฟยอร์ดลึกและยาว ซึ่งทะเลได้ไหลบ่าท่วมเข้ามา ตัวอย่างที่มีชื่อเสียงที่สุด ได้แก่
- มิลฟอร์ดซาวด์ (Milford Sound): ได้รับการยกย่องว่าเป็น “สิ่งมหัศจรรย์อันดับ 8 ของโลก” โดยรูเดียดยาร์ด คิปลิง (Rudyard Kipling) ฟยอร์ดแห่งนี้มีภูเขาสูงชัน น้ำตกไหลริน และหมอกที่ปกคลุมอย่างน่าอัศจรรย์
- ดาวต์ฟูลซาวด์ (Doubtful Sound): ใหญ่และลึกกว่ามิลฟอร์ดซาวด์ บรรยากาศเงียบสงบและเต็มไปด้วยความลี้ลับ จนได้รับฉายาว่า “Sound of Silence”
- ดัสก์ซาวด์ (Dusky Sound): หนึ่งในฟยอร์ดที่ใหญ่ที่สุดและมีความซับซ้อนทางภูมิศาสตร์ เต็มไปด้วยเกาะเล็กเกาะน้อยและสัตว์ทะเลหายาก
นอกจากนี้ยังมี ภูเขาและธารน้ำแข็ง เช่น Mount Tutoko และธารน้ำแข็งหลายแห่งที่ยังคงปรากฏให้เห็น เป็นภาพสะท้อนของวิวัฒนาการทางธรณีวิทยาที่ไม่หยุดนิ่ง
ความหลากหลายทางชีวภาพ
ฟยอร์ดแลนด์เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่านานาชนิด บางชนิดพบได้เพียงที่นี่เท่านั้น
- นก: ฟยอร์ดแลนด์เป็นบ้านของนกประจำถิ่น เช่น ทาคาเฮ (Takahe) ซึ่งเคยถูกคิดว่าสูญพันธุ์ไปแล้วจนกระทั่งถูกค้นพบใหม่ในปี ค.ศ. 1948 นอกจากนี้ยังมีนกเคีย (Kea) นกแก้วภูเขาที่มีชื่อเสียงด้านความฉลาดและซุกซน
- สัตว์ทะเล: ในฟยอร์ดสามารถพบ แมวน้ำขน (Fur Seal) ฝูงโลมา และบางครั้งวาฬก็ปรากฏตัว รวมถึงเพนกวินพันธุ์ Fiordland Crested Penguin ที่หายาก
- พืชพรรณ: ป่าในฟยอร์ดแลนด์ส่วนใหญ่เป็นป่าฝนเขตอบอุ่น (temperate rainforest) เต็มไปด้วยมอส เฟิร์น และต้นบีชพื้นเมืองที่สร้างบรรยากาศชุ่มชื้นและลึกลับ
ความสมบูรณ์นี้ทำให้อุทยานได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งใน “ดินแดนป่าแท้” ที่ยังไม่ถูกมนุษย์รบกวนมากนัก
กิจกรรมและการท่องเที่ยว
อุทยานแห่งชาติฟยอร์ดแลนด์เป็นสวรรค์ของนักท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติและผจญภัย โดยกิจกรรมยอดนิยมได้แก่
- ล่องเรือชมฟยอร์ด: การนั่งเรือสำรวจมิลฟอร์ดซาวด์หรือดาวต์ฟูลซาวด์เปิดโอกาสให้ได้สัมผัสภูเขาสูง น้ำตก และสัตว์ป่าอย่างใกล้ชิด ความงาม
- เดินป่าระดับโลก: ฟยอร์ดแลนด์เป็นที่ตั้งของเส้นทางเดินที่มีชื่อเสียงระดับนานาชาติ เช่น
- Milford Track: ได้รับการขนานนามว่าเป็น “การเดินที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลก” เส้นทางยาว 53.5 กิโลเมตร ผ่านป่าฝน หุบเขา และน้ำตก
- Kepler Track: วงรอบยาว 60 กิโลเมตร ผสมผสานทั้งป่า ภูเขา และทะเลสาบ
- Routeburn Track: เชื่อมต่อระหว่างฟยอร์ดแลนด์กับอุทยานแห่งชาติเมาท์เอสไพริง ให้ทิวทัศน์ภูเขาและหุบเขาที่สวยงามตระการตา
- คายัคทะเล: สำหรับผู้ที่ต้องการประสบการณ์ใกล้ชิดกับผิวน้ำและสำรวจอ่าวเล็ก ๆ
- เฮลิคอปเตอร์ทัวร์: มอบมุมมองจากท้องฟ้า เห็นความยิ่งใหญ่ของฟยอร์ดและภูมิประเทศขรุขระได้ชัดเจน
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม
ฟยอร์ดแลนด์ไม่ได้มีเพียงความงดงามทางธรรมชาติ แต่ยังมีความหมายทางวัฒนธรรมสำหรับชาวเมารี ซึ่งเรียกพื้นที่นี้ว่า “Te Rua o te Moko” หมายถึงสถานที่แห่งตำนานและเรื่องเล่าเกี่ยวกับการกำเนิดโลก ฟยอร์ดแลนด์เป็นทั้งพื้นที่หากินล่าสัตว์และจับปลา รวมถึงเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางจิตวิญญาณที่สืบทอดมาหลายชั่วอายุคน
ความท้าทายและการอนุรักษ์
เนื่องจากฟยอร์ดแลนด์เป็นพื้นที่กว้างใหญ่และเปราะบาง การจัดการด้านการอนุรักษ์จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง
- การจัดการนักท่องเที่ยว: ความนิยมที่เพิ่มขึ้นอาจส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ เช่น การรบกวนสัตว์ป่า หรือการกัดเซาะของเส้นทางเดิน
- ภัยคุกคามจากสัตว์ต่างถิ่น: เช่น หนูและพอสซัมที่รุกราน ทำลายรังนกและพืชพรรณพื้นเมือง
- การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ: ส่งผลต่อธารน้ำแข็งและสภาพแวดล้อมในระยะยาว
รัฐบาลนิวซีแลนด์และองค์กรด้านสิ่งแวดล้อมจึงร่วมมือกันเพื่อฟื้นฟูและปกป้องพื้นที่นี้ เช่น การฟื้นฟูประชากรนกทาคาเฮ การควบคุมสัตว์ต่างถิ่น และการสร้างนโยบายการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน
กิจกรรมที่ไม่ควรพลาดในฟยอร์ดแลนด์
1. ล่องเรือชมมิลฟอร์ดซาวด์และดาวท์ฟูลซาวด์
การล่องเรือคือประสบการณ์ที่นักท่องเที่ยวทุกคนควรสัมผัส เส้นทางเรือพาผ่านหน้าผาหินสูงชัน น้ำตกที่ไหลลงสู่ทะเลสาบ และบางครั้งยังมีฝูงโลมาหรือแมวน้ำแหวกว่ายอยู่ใกล้ ๆ บรรยากาศที่ยิ่งใหญ่ทำให้ผู้มาเยือนรู้สึกตัวเล็กลงท่ามกลางธรรมชาติ
2. เดินป่าในเส้นทางระดับโลก
เส้นทางเดินป่าหลัก 3 เส้นทางของฟยอร์ดแลนด์ คือ มิลฟอร์ดแทร็ก (Milford Track), รูทเบิร์นแทร็ก (Routeburn Track) และเคปเลอร์แทร็ก (Kepler Track) ซึ่งได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งในเส้นทางเดินป่าที่สวยที่สุดในโลก แต่ละเส้นทางมอบประสบการณ์ที่ต่างกัน ทั้งทุ่งหญ้าแอลไพน์ ป่าโบราณ และวิวทิวทัศน์ของยอดเขาและฟยอร์ด
3. พายเรือคายัคและดำน้ำตื้น
ในบางอ่าวสงบเงียบ นักท่องเที่ยวสามารถพายเรือคายัคเพื่อสัมผัสฟยอร์ดใกล้ชิด น้ำทะเลลึกใสสะอาดเหมาะแก่การดำน้ำตื้น ซึ่งสามารถเห็นสิ่งมีชีวิตใต้น้ำ เช่น ปลาทะเลสีสันสดใส และปะการังน้ำลึก
4. การดูดาวในยามค่ำคืน
ฟยอร์ดแลนด์ตั้งอยู่ในพื้นที่ที่แทบไม่มีแสงไฟจากเมืองใหญ่ ทำให้ท้องฟ้ายามค่ำคืนเต็มไปด้วยดวงดาวที่ส่องสว่าง นักท่องเที่ยวที่ค้างคืนในอุทยานสามารถเพลิดเพลินกับการดูดาว พร้อมความเงียบสงัดที่ยากจะหาที่ใดเปรียบ
ความหลากหลายทางธรรมชาติและระบบนิเวศ
ฟยอร์ดแลนด์เป็นพื้นที่ที่มีภูมิประเทศซับซ้อน ตั้งแต่ยอดเขาที่ปกคลุมด้วยหิมะจนถึงป่าฝนเขตอบอุ่น จึงก่อให้เกิดความหลากหลายทางชีวภาพสูง
- พืชพรรณ: ป่าโบราณที่เต็มไปด้วยต้นบีชสีเงิน ต้นพืชเฟิร์นขนาดใหญ่ และมอสที่ปกคลุมพื้นดินราวกับพรมเขียว
- สัตว์ป่า: ที่นี่เป็นถิ่นอาศัยของนกหายาก เช่น นกทากาเฮ (Takahe) ที่เคยถูกเชื่อว่าสูญพันธุ์ และนกเคอา (Kea) นกแก้วภูเขาฉลาดที่มักเข้ามาทักทายผู้เดินทาง
- สิ่งมีชีวิตในทะเล: น้ำลึกของฟยอร์ดมีระบบนิเวศพิเศษที่ทำให้สัตว์ทะเลน้ำลึกบางชนิดสามารถอาศัยใกล้ผิวน้ำ เช่น ปะการังดำที่พบเห็นได้ที่นี่
การเดินทางและการเข้าถึง
การเดินทางไปฟยอร์ดแลนด์สามารถเริ่มจากเมือง ทีอาเนา (Te Anau) ซึ่งเป็นประตูสู่เส้นทางเดินป่าและทริปล่องเรือ ส่วนการเดินทางจากเมืองควีนส์ทาวน์ใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมงโดยรถยนต์ เส้นทางสู่มิลฟอร์ดซาวด์เองก็นับเป็นการเดินทางที่น่าประทับใจ ด้วยถนนคดเคี้ยวผ่านภูเขา น้ำตก และอุโมงค์กลางหุบเขา
สำหรับผู้ที่มีเวลาจำกัด ยังสามารถเลือกนั่งเครื่องบินเล็กหรือเฮลิคอปเตอร์จากควีนส์ทาวน์ไปยังมิลฟอร์ดซาวด์ เพื่อชมวิวฟยอร์ดจากมุมสูง ซึ่งถือเป็นประสบการณ์ที่น่าตื่นเต้นและไม่เหมือนใคร
ฟยอร์ดแลนด์ในฤดูกาลต่าง ๆ
- ฤดูร้อน (ธันวาคม – กุมภาพันธ์): อากาศอบอุ่น เหมาะกับการเดินป่าและทำกิจกรรมกลางแจ้ง แต่เป็นช่วงที่มีนักท่องเที่ยวมากที่สุด
- ฤดูใบไม้ร่วง (มีนาคม – พฤษภาคม): สีสันของใบไม้เปลี่ยนเพิ่มความงดงาม เส้นทางเดินป่าเงียบสงบกว่า
- ฤดูหนาว (มิถุนายน – สิงหาคม): อากาศหนาวจัด ยอดเขาปกคลุมด้วยหิมะ ทิวทัศน์งดงาม แต่การเข้าถึงบางพื้นที่อาจยากขึ้น
- ฤดูใบไม้ผลิ (กันยายน – พฤศจิกายน): น้ำตกในฟยอร์ดไหลแรงที่สุดจากการละลายของหิมะ ดอกไม้ป่าบานสะพรั่ง
การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์
ฟยอร์ดแลนด์ไม่ได้เป็นเพียงจุดหมายปลายทางเพื่อการท่องเที่ยว แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการอนุรักษ์ธรรมชาติ รัฐบาลนิวซีแลนด์และชุมชนท้องถิ่นร่วมกันดูแลเพื่อรักษาสมดุลของระบบนิเวศ
- มีการจำกัดจำนวนผู้เดินป่าในเส้นทางยอดนิยมเพื่อป้องกันการทำลายธรรมชาติ
- สนับสนุนธุรกิจนำเที่ยวที่ใช้พลังงานสะอาด
- จัดกิจกรรมให้ความรู้แก่ผู้มาเยือนเกี่ยวกับการท่องเที่ยวที่รับผิดชอบ
